Wszystkie informacje

Prawo tworzenia i przystępowania do związków zawodowych musi przysługiwać każdemu. Oznacza to, że wolność koalicji związkowej mają także osoby na umowach cywilnoprawnych i samozatrudnieni. Taki wyrok wydał 2 czerwca Trybunał Konstytucyjny (sprawa K 1/13).
Z Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy ratyfikowanej przez Polskę w 1957 r. wynika, że wszyscy pracujący - bez jakiegokolwiek rozróżnienia - mają prawo tworzenia i przystępowania do związków zawodowych. Od dnia ratyfikacji umowa międzynarodowa, jaką jest Konwencja, obowiązuje bezpośrednio w polskim porządku prawnym. Jednak w Polsce np. zleceniobiorcy czy osoby pracujące na umowach o dzieło nie mogły korzystać z prawa do przynależności związkowej. Problem dotyczy kilku milionów osób pracujących np. pielęgniarek, ochroniarzy, kierowców zawodowych, itp. Krajowy ustawodawca w obowiązującej ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych ograniczył wolność związkową. Trybunał zajął się definicją "pracownika" na wniosek OPZZ po wygranej przez NSZZ "Solidarność" w marcu 2012 r. przed Komitetem Wolności Związkowej Rady Administracyjnej Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), który przyznał, że w naszym kraju łamane są prawa międzynarodowe, m.in. poprzez ograniczenie zakresu prawa do zrzeszania się w związkach zawodowych osób niezatrudnionych na umowę o pracę.
Sędzia sprawozdawca Trybunału Marek Zubik zwrócił uwagę, że pojęcie pracownika jest dziś szersze niż to zawarte w Kodeksie pracy, więc przepisy ustawy o związkach zawodowych muszą odnosić się do wszystkich pracujących.
Wyrok niezwłocznie skomentował Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność": "Trybunał potwierdził to, co już wcześniej "Solidarność" udowodniła przed Międzynarodową Organizacją Pracy. Już w 2012 roku po naszej skardze MOP stwierdziła, że Polska łamie prawo międzynarodowe w zakresie prawa do zrzeszania się w związki zawodowe. W następstwie naszej skargi MOP nakazał Polsce zmianę prawa w tym zakresie, ale jak do tej pory nic się w tej dziedzinie nie wydarzyło. To kolejny przykład ignorowania partnerów społecznych przez koalicję PO-PSL. Mam nadzieję, że po dzisiejszym wyroku TK polski rząd, który tak zarzeka się, że będzie ciężko pracował, przestanie ziewać, a nawet spać, i do końca swojej kadencji niezwłocznie skieruje do Sejmu odpowiednią nowelizację".